Ὁ βυζαντινὸς πολιτισμὸς καὶ ἡ βυζαντινὴ κοινωνία δὲν ἔχει μέχρι σήμερα μελετηθεῖ ἀρκετὰ οὔτε σὲ βάθος ἀλλὰ οὔτε καὶ σὲ ἔκταση. Καὶ βασικὰ δὲν ἔχει ἀντιμετωπισθεῖ μὲ τὴν προσήκουσα εὐρύτητα σκέψεως. Τὸ Βυζάντιο εἶναι ἕνα εἰδικὸ πολιτισμικὸ φαινόμενο, ἕνας ἰδιαίτερος πολιτισμὸς ποὺ πέρασε μέσα ἀπὸ διάφορα στάδια. Εἶναι μία συνεκτικὴ ὁλότητα καὶ ἀποτελεῖ ἕνα σύνολο ἀνόμοιων πραγμάτων, ὅπως γίνεται προσπάθεια ἐνίοτε νὰ παρουσιασθεῖ ἢ ὅπως παρατηρεῖται σὲ ἄλλους πολιτισμούς. Δὲν ἀποτελεῖ μεῖγμα ἀρχαίων ἑλληνικῶν καὶ ἀνατολικῶν παραδόσεων, ἀλλὰ εἶναι …